Column Kim – (Im)perfection
“Wijsheid bestaat uit weten wanneer je de perfectie moet vermijden.”
Anthony Horowitz, Britse schrijver
Ik ben niet wijs. Ik ben een perfectionist. In alles. Ik hou ervan als dingen mooi zijn, symmetrisch, strak, egaal, recht en passend. En dus haat ik Ikea-kasten die per definitie allesbehalve mooi, symmetrisch, strak, egaal, recht en passend zijn. Ik erger me (een jaar na dato) nog steeds mateloos aan alle scheve, gekartelde verfranden op mijn muren (lang leve de afplaktape…), ik vervloek de druppel ovenreiniger, die onlangs het leer van mijn camel bruine laars in het niets deed oplossen en de gedachte dat er zich ergens op mijn gloednieuwe peperdure tv-meubel een vlek heeft genesteld (totaal onzichtbaar, verstopt onder een plantenpot, maar ik WEET dat ie er zit) vreet me levend op. Ik ben een perfectionist. Een überperfectionst. Maladaptief wel te verstaan.
Onlangs stuitte ik in Psychologie Magazine (voor al uw huis-, tuin- en keuken-psychologie) nietsvermoedend op een artikel getiteld “Perfectionisten opgepast!”. Bij gebrek aan ECHTE onderzoekers die zich verdiepen in de biologische/fysiologische oorsprong van de ziekte ME/CVS is er een soort van “pseudo”-/ huis-, tuin-, en keukenonderzoeker opgestaan (in dit geval een Belg, tja… ) die zich geroepen voelde perfectionisme (oorzakelijk) te relateren aan het ontstaan van de ziekte. Gevaarlijk terrein, want daarmee rijst tevens de “schuld”vraag. Bovendien krijgt heel Psychologie-lezend Nederland het overgepsychologiseerde imago van de ziekte nog maar eens zwart op wit bevestigd. Top. Vooral maladaptieve perfectionisten zouden meer kans hebben om ME/CVS te ontwikkelen. En dus onderwerp ik me aan een korte checklist om te zien of ik me in de ‘gevarenzone’ bevind: Maladaptieve perfectionisten a) verwachten veel van zichzelf maar denken ook dat anderen veel van hen verwachten (check!), b) zijn erg bang om fouten te maken (check!), c) streven in IEDERE situatie perfectie na (check!) en d) zien altijd wel iets wat beter had gekund (check check dubbelcheck!!). Ik ben van de starre soort. De hardnekkige variant. Blijkbaar ben ik zelfs in het perfectionist zijn uitermate perfectionistisch.
En dus voorzie ik problemen. Want ik leef tenslotte al 32 jaar in een imperfect lijf. Naast alle esthetische verbeterpuntjes (puisten, vlekken, rimpels, ongewenste haren, cellulitis en andere zwabberkwabben, tieten te klein, buik te dik) zijn daar natuurlijk de diverse medische imperfecties; doorgezakte voeten, misvormde knieschijven, instabiele heupen, een rug die regelmatig aan gort ligt, een hoofd dat neigt naar migraine, een immuunsysteem als gatenkaas PLUS alle ME/CVS-gerelateerde ongein, de genadeklap van imperfectie. En dat knaagt. Want genoegen nemen met minder is niet mijn sterkste kant. Acceptatie evenmin. Imperfectie betekent ruimte voor verbetering. En dus heb ik het druk. Met het streven naar meer. Met het optimaliseren van alle elementen in mijn leven. En ervaar ik stress. Omdat geen enkel element in mijn leven perfect is. Mijn lijf niet, mijn huis niet, mijn sociale leven niet, mijn niet-bestaande carrière niet en mijn relatie niet. Nooit is iets helemaal briljant. Nooit is er rust. Want alles kan altijd beter. En dat verlamt. Leidt tot uitstelgedrag. Faalangst. Want ik wil niet meer teleurstellen. Ik wil mezelf laten gelden. Laten zien. Ik wil compenseren. Voor al mijn gebreken. Het is een gevecht van binnen. Niets is goed genoeg. Omdat IK niet goed genoeg ben.
Perfectionisme kost energie. Daar hoef je geen onderzoeker voor te zijn. Of Belg. Maar het gesuggereerde oorzakelijke verband verwerp ik hierbij resoluut naar het rijk der fabelen. Perfectionisme leidt niet tot het ontstaan van ME/CVS. Het is slechts een vervelende karaktereigenschap die NAAST de ziekte bestaat en sterker nog misschien wel verergerd wordt DOOR de ziekte. Want het immense verlies wat met ME/CVS gepaard gaat doet de behoefte tot compensatie alleen maar groeien. En dus streef ik voort. Zonder te willen streven. Maar de drang om te streven is te groot. Mijn ratio is al lang blij met een middelmatige gezondheid zonder ME/CVS en weet de opkomende puisten feilloos te relativeren. Mijn perfectionisme daarentegen is de hele dag in de weer om datgene wat perfectie in de weg staat genadeloos de das om te doen.
Ik ben niet wijs. Ik ben een perfectionist. Een überperfectionist. Maladaptief wel te verstaan.
Deze column is mede mogelijk gemaakt door mijn perfectionisme. Reacties kun je sturen naar column.kim@gmail.com