Column Kim – Sensation overload
We leven ons leven. In onze eigen wereld. In onze eigen waarheid. Ons eigen lijf. We denken. We nemen waar. We ervaren. We voelen. Maar de wijze waarop en de mate waarin verschilt. Iedereen beleeft het leven op een andere manier, op een ander niveau. Wat bij mij soms de vraag doet rijzen: Wat is normaal? Wat is gemiddeld? En vooral, hoe voelt dat?
Wat ziet een vriendin die zich in dezelfde omgeving bevindt als ik? Welke geluiden vangt zij op in een druk café? Wat ervaart iemand die een warm bad neemt? Of pijn heeft? En wat denkt de persoon tegenover je in de trein als hij de wereld aan zich voorbij ziet razen? Uiteindelijk beschikt iedereen slechts over zijn eigen referentiekader. En toch zegt een stemmetje diep van binnen dat het niet pluis is. Want ik zie alles. Ik hoor alles. Ik voel alles. En ik denk. ALTIJD. Ik ben niet ‘normaal’. Niet ‘gemiddeld’. De wereld overweldigt me. Ik ben hooggevoelig.
Hooggevoeligheid is hot. Zowel op het World Wide Web als in menig boekenwinkel struikel je over uiteenlopende titels vaak voorzien van een hoog zweefgehalte: Hooggevoeligheid als levenskunst, Hooggevoeligheid als uitdaging, Hooggevoeligheid als kracht, Overlevingsgids voor hoogsensitieve personen, Voluit leven met hooggevoeligheid. Uiteraard allemaal standaard voorzien van de welbekende zelftest om na te gaan of ook jij slachtoffer bent van het gevreesde euvel. Ik heb geen zelftest nodig. Ook dit voel ik naadloos aan
Al doet de literatuur soms anders vermoeden, hooggevoeligheid is geen ‘ziekte’. Het is een (hoogstwaarschijnlijk) aangeboren eigenschap van het zenuwstelsel in combinatie met de hersenen. Het zit in ons. We zijn het. Zoals sommige mensen intelligenter zijn, zo zijn sommigen gevoeliger (en sommigen allebei ;-)). Toch moet deze zogenaamde ‘karaktereigenschap’ niet onderschat worden, want het kan wel degelijk invloed hebben op het dagelijks functioneren. Door het gevoelige zenuwstelsel loopt er bij hoogsensitieve personen (HSP) in het proces van informatieverwerking (d.w.z. tussen het binnenkomen van een stimulus en het verwerken ervan door de hersenen) iets aanzienlijk anders dan bij ‘normale’ mensen. Van alle prikkels die via de zintuigen binnenkomen wordt er relatief meer geregistreerd, verwerkt en gecombineerd. Het zenuwstelsel bevindt zich in een continue staat van paraatheid wat leidt tot een allesoverheersende alertheid voor stimuli, gevaar. En dat is een vermoeiende aangelegenheid
De link naar ME/CVS is dan ook snel gelegd. Veel ME/CVS-patiënten herkennen zich in de symptomen van hooggevoeligheid met als gevaar dat sceptici beweren dat we gewoon een tandje gevoeliger zijn dan onze medemens. Maar het is groter dan dat. Gecompliceerder. Hooggevoeligheid is zowel oorzaak als gevolg. Het heeft het ontstaan van de ziekte (mede) mogelijk gemaakt en houdt tevens de ziekte in stand. Hooggevoeligheid ligt verweven met ME/CVS, maar dat reduceert ME/CVS niet tot ‘slechts’ een vorm van hooggevoeligheid
Natuurlijk uit hooggevoeligheid zich bij iedereen op een andere manier. Zo word ik reeds onwel bij de aanblik van rondslingerende kermisattracties (laat staan dat ik er daadwerkelijk in ga zitten), sta ik na één bolletje koffie-ijs strak van de cafeïne (om nog maar te zwijgen van wat er gebeurt na een heuse kop koffie), slaap ik standaard met oordoppen in sinds ik tijdens een weekendje Ardennen de gasten in de tegenoverliggende hotelkamer hoorde snurken, ben ik na een zonovergoten winterdag zonder zonnebril verzekerd van een tergende migraine, evenals na een zenuwslopende vliegreis (i.v.m. drukverschil) en een bezoekje aan de Douglas en moet ik na een avondje uit eerst 3 uur lang ‘inwendig uitrazen’ van alle input voordat ik eindelijk de rust vind om aan wat voor nachtrust dan ook te beginnen. En dat is slechts het topje van de ijsberg….
Maar hooggevoeligheid is niet alleen maar kommer en kwel. Mits het geen loopje met je neemt heeft het ook zo zijn positieve kanten. Je voelt situaties eenvoudigweg beter aan, kunt stemmingen makkelijker peilen en het brengt je in verroering. Of het nou om iets vervelend of iets fijns gaat, je leeft. Verroering is het sleutelwoord. Gevoel neemt bezit van je. En dat is een waardevol gegeven.
Godfried Bomans zei ooit:
,,In het extreme heeft het leven zijn waarde, in het gemiddelde zijn behoud
Toch snak ik vaak naar het gemiddelde. Naar oppervlakkigheid, een vorm van niet-voelen. Naar een filter. Een glazen kooi. Een bunker. Zodat prikkels me niet kunnen raken. Zodat het leven me niet kan raken. Ik snak naar verdoving. Naar rust in mijn hoofd, in mijn lijf. Want ik zie alles. Ik hoor alles. Ik voel alles. En ik denk. ALTIJD. De wereld overweldigt me. Ik ben hooggevoelig